อัญมณีแท้ กับเคล็ดลับในการดูของแท้และปลอม
ขึ้นชื่อว่าเป็นของมีค่าแล้ว ส่วนใหญ่ก็มักจะมีทั้งของแท้และของปลอมหรือลอกเลียนแบบให้เห็นกันอยู่เสมอ เครื่องประดับหรืออัญมณีก็เช่นกันค่ะ ในหัวข้อนี้เราจะมาแนะนำวิธีสังเกต อัญมณีแท้ เบื้องต้นที่ทุกคนควรทราบไว้เพื่อจะได้ไม่ถูกหลอกให้ซื้อของปลอมในราคาแพงมาฝากกันค่ะ
ยิ่งเป็นอัญมณีที่มูลค่าสูงและหายากก็ยิ่งเป็นเหตุผลให้มีการทำเลียนแบบขึ้นซึ่งลักษณะเหมือนของแท้จนแทบแยกไม่ออก แต่การสังเกตและมองด้วยตาเปล่าค่อนข้างยากมากสำหรับใครที่ไม่เคยศึกษารายละเอียดหรือมีประสบการณ์เกี่ยวกับอัญมณีมาโดยตรง
อัญมณีที่ทำเลียนแบบ อัญมณีแท้ ส่วนใหญ่นิยมใช้แก้วเป็นวัตถุดิบหลักในการทำ เพราะแก้วมีคุณสมบัติที่หลากหลายสามารถออกแบบและผลิตให้ได้สี ลักษณะเนื้อรวมถึงการผ่านแสงได้ตามที่ต้องการ นอกจากนี้แก้วบางชนิดก็จะนำไปใช้กับเทคนิคเฉพาะนั่นคือการเคลือบโลหะหรือแผ่นตะกั่วไว้ตรงส่วนด้านล่างของอัญมณีที่เจียระไน เพื่อให้เกิดการสะท้อนแสง ซึ่งเทคนิคนี้จะช่วยให้ดูเหมือนอัญมณีธรรมชาติมากขึ้น
ด้วยเหตุนี้สิ่งที่ใช้สังเกตความแตกต่างระหว่างอัญมณีของแท้กับของปลอมก็คือ สี, ความสะอาด, คุณภาพการเจียรนัย และ น้ำหนักต่อเม็ด
เฉดสีที่มีความหลากหลายรวมทั้งความเข้มของสี ความสว่าง ใส ตำหนิต่างๆ ก็คือจุดสังเกตอัญมณีว่าเป็นของแท้หรือไม่ เช่น ลักษณะธรรมชาติที่ยอมรับได้ของพลอยทับทิม หากเม็ดไหนมีความสะอาด สดใส มองไม่เห็นตำหนิภายนอก ให้สงสัยไว้ก่อนว่าอาจเป็นของปลอม โดยทับทิมสังเคราะห์มี 2 วิธีที่นิยมใช้ อย่างแรกคือเฟลมฟิวชั่น วิธีนี้อาจจะมีตำหนิภายในที่เป็นฟองอากาศและสารตกค้างที่ละลายไม่หมดจากการสังเคราะห์ อีกวิธีหนึ่งคือการหลอมเหลวด้วยฟลักซ์ วิธีนี้ จะทำให้มีตำหนิภายในคล้ายรอยนิ้วมือ ซึ่งแตกต่างจากพลอยทับทิมแท้ที่มักจะมีตำหนิเล็กๆที่ภายนอก เป็นต้น
นอกจากนี้คุณภาพการเจียระนัยอัญมณีของแท้ทุกชนิดก็ต้องได้สัดส่วนเหมาะสม มีความประณีต ละเอียด เพื่อทำให้การเล่นไฟของอัญมณีธรรมชาติเหล่านั้นส่องแสงแวววาวได้ดี ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่แตกต่างจากของเลียนแบบด้วย